Από το άρθρο 914 του Α.Κ προκύπτει ότι προϋπόθεση για την ενοχή προς αποζημίωση είναι η ζημία, η ύπαρξη της οποίας είναι απαραίτητη για τη γέννηση της υποχρέωσης προς αποζημίωση και της αντίστοιχης απαίτησης. Ωστόσο, αποζημίωση οφείλεται μόνον όταν η αιτία που προκάλεσε τη ζημία, δηλαδή το ζημιογόνο γεγονός, αποτελεί νόμιμο λόγο ευθύνης, οπότε, μόνο εκείνη τη ζημία οφείλει να επανορθώσει ο ζημιώσας που απέρρευσε από το νόμιμο λόγο ευθύνης. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται και ο αναλογών ΦΠΑ, δεδομένου ότι η ζημία στην περιουσία του κυρίου του βλαβέντος πράγματος προκαλείται με μόνη την προσβολή αυτού, χωρίς να απαιτείται αποκατάσταση των ζημιών, προκειμένου να θεωρηθεί ότι επήλθε μείωση της περιουσίας του ιδιοκτήτη του, αλλά αρκεί η επέλευση και μόνον της βλάβης του πράγματος, με δικαίωμα επιλογής του ζημιωθέντος αν αυτός θα προβεί ή όχι στην επισκευή του ή θα διαθέσει την αποζημίωση για άλλο σκοπό. Η θετική ζημία του ιδιοκτήτη δεν απαιτεί την προηγούμενη αποκατάσταση της βλάβης, περιλαμβάνει την αξία των υλικών αποκατάστασης, το κόστος της εργασίας και τον αναλογούντα ΦΠΑ, τυχόν δε μη επιδίκαση στο ζημιωθέντα και του ποσού του φόρου αυτού, επί μη επισκευής του βλαβέντος πράγματος μέχρι τη συζήτηση της αγωγής θα είχε ως αποτέλεσμα είτε τη μη δυνατότητα αυτού (ζημιωθέντος) επισκευής του βλαβέντος πράγματος, λόγω ανεπαρκείας του επιδικαζομένου ως αποζημιώσεως χωρίς ΦΠΑ χρηματικού ποσού, για την αγορά των αναγκαίων υλικών και την εκτέλεση των επισκευαστικών εργασιών, είτε την εκ μέρους του ζημιωθέντος εξ ιδίων χρημάτων πληρωμή του ΦΠΑ είτε την παρακίνηση αυτού ώστε να μην πληρωθεί ο ΦΠΑ που θα οφείλεται, η καταβολή δηλ. του οποίου αποτελεί τελικώς αναγκαία δαπάνη του ζημιωθέντος για την επισκευή του βλαβέντος πράγματος. Κατά συνέπεια, σε περίπτωση μη επιδίκασης του ΦΠΑ, η θέση του υπόχρεου σε αποζημίωση θα καθίστατο ευνοϊκότερη, κάτι που αποκρούεται από τη θεωρία και τη νομολογία, που είναι προσηλωμένες στη νομοθετική αρχή της πλήρους αποζημιώσεως, κατά το άρθρο 914, 298, 300 του (βλ. σχετ. Μ.Εφ.ΑΘ. 1331/2021 ΝΟΜΟΣ, 1160/2024 ΕΦ ΑΘΗΝΩΝ (ΜΟΝ), ΕΦ ΑΘΗΝΩΝ 6562/2022).
Ναταλία κ. Νεραντζάκη, δικηγόρος
info@efotopoulou.gr