Σύμφωνα με το άρθρο 932 εδ. 3 ΑΚ, σε περίπτωση θανάτωσης προσώπου, η χρηματική ικανοποίηση μπορεί να επιδικασθεί στην οικογένεια του θύματος, λόγω ψυχικής οδύνης. Στη διάταξη αυτή δεν γίνεται προσδιορισμός της έννοιας του όρου “οικογένεια του θύματος”, προφανώς ο νομοθέτης δεν θέλησε να διαγράψει δεσμευτικά τα όρια ενός θεσμού, ο οποίος, ως εκ της φύσης του, υφίσταται αναγκαίως τις επιδράσεις από τις κοινωνικές διαφοροποιήσεις, κατά τη διαδρομή του χρόνου.
Κατά την αληθή, όμως, έννοια της εν λόγω διάταξης, που απορρέει από το σκοπό της θέσπισής της, στην οικογένεια του θύματος ως αόριστης νομικής έννοιας περιλαμβάνονται οι εγγύτεροι και στενώς συνδεόμενοι συγγενείς του θανατωθέντος που δοκιμάσθηκαν ψυχικά από την απώλειά του και για την ανακούφιση του ηθικού πόνου των οποίων στοχεύει η διάταξη αυτή, αδιαφόρως αν συζούσαν μαζί του ή διέμεναν χωριστά. Υπό την έννοια αυτή μεταξύ των προσώπων τούτων περιλαμβάνονται ο σύζυγος, τα τέκνα, οι αδελφοί του θανόντος, οι γονείς, οι παππούδες (ΑΠ 43/2012 ΑΠ 1010/2012, ΑΠ 207/2012 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ) και οι εξ αγχιστείας συγγενείς πρώτου βαθμού του θανόντος δηλαδή ο σύζυγος της θυγατέρας (γαμβρός) ή η σύζυγος του υιού (νύφη) του θανόντος, πενθερός ή πενθερά του θανόντος (ΑΠ 1503/2012, 1551/2012 ΤΝΠ Νόμος). Η επιδίκασή πάντως της από το άρθρο 932 εδ.3 ΑΚ προβλεπόμενης χρηματικής ικανοποίησης στα δικαιούμενα πρόσωπα, τελεί υπό την αυτονόητη προϋπόθεση, που συνιστά πραγματικό ζήτημα, της ύπαρξης, κατ’ εκτίμηση του δικαστή της ουσίας, μεταξύ αυτών και του θανατωθέντος, όταν ο τελευταίος ζούσε, αισθημάτων αγάπης και στοργής, η διαπίστωση της ανυπαρξίας των οποίων μπορεί να οδηγήσει στον αποκλεισμό, είτε όλων των προσώπων αυτών, είτε κάποιων ή κάποιου από αυτούς, από την επιδίκαση της εν λόγο) χρηματικής ικανοποίησης (Ολ.ΑΠ 10/2011, Ολ.ΑΠ 21/2000 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Εξάλλου, παγιωμένη είναι η θέση της νομολογίας ότι δεν περιλαμβάνονται στα μέλη της οικογένειας τα πρώτα ξαδέρφια, οι σύζυγοι των αδερφών, οι θείοι, οι ανεψιοί, και τα τέκνα των ανεψιών του θύματος, αδιάφορα και αν υπάρχουν και άλλοι εγγύτεροι συγγενείς ή εάν αυτοί είναι οι μόνοι επιζώντες ή αν συμβιούσαν με το θύμα, ή εάν το ατύχημα έγινε μπροστά τα μάτια του συγγενούς ο οποίος διατηρούσε με το θανατωθέντα αδερφικές σχέσεις [βλ. ΟλΑΠ 21/2000, ΝοΒ 2001/599, ΧρΙδΔ 2001/117, ΑΠ 319/2006, ΕπΣυγΔ 2006/621, ΑΠ 159/2006, ΕπΣυγΔ 2006/350, ΑΠ 1752/2005, ΝοΒ 2006/678, Κρητικός, Αποζημίωση από τροχαία αυτοκινητικά ατυχήματα, έκδοση 2019, σελίδα 599, παρ. 37, με παραπομπές σε σχετική νομολογία του Αρείου Πάγου].
Ναταλία Κ. Νεραντζάκη, δικηγόρος