Την παραγραφή μπορούν να διακόψουν και οι διαδικαστικές πράξεις που είναι άκυρες κατά την έννοια του άρθρου 159 Κ.Πολ.Δ., δηλαδή όταν η ακυρότητα αυτών είναι δικονομική και πρέπει να απαγγελθεί από το δικαστήριο, αφού έως την κήρυξη της ακυρότητας οι διαδικαστικές πράξεις παράγουν όλες τις έννομες συνέπειές τους. Το αποτέλεσμα αυτό δεν επέρχεται στις περιπτώσεις που οι διαδικαστικές πράξεις είναι ανυπόστατες ή αυτοδικαίως άκυρες (ανίσχυρες), διότι τότε ουδεμία έννομη συνέπεια επάγονται.
Εξάλλου, από το άρθρο 106 Κ.Πολ.Δ., που καθιερώνει την αρχή της ελεύθερης διαθέσεως του αντικειμένου της δίκης, προκύπτει ότι το δικαστήριο δεν μπορεί να επιληφθεί οποιασδήποτε διαφοράς, χωρίς αίτηση του διαδίκου και εάν παρά την έλλειψη αιτήσεως προβεί σε εκδίκαση της διαφοράς και έκδοση αποφάσεως, η απόφασή του αυτή είναι αυτοδικαίως άκυρη. Έλλειψη αιτήσεως υπάρχει και όταν έγινε παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής, η οποία έχει, κατά το άρθρο 295 παρ.1 Κ.Πολ.Δ., ως αποτέλεσμα να θεωρείται η αγωγή ότι δεν ασκήθηκε και να αίρονται αναδρομικώς οι συνέπειες της ασκήσεως αυτής. Σε μια τέτοια περίπτωση η απόφαση που εκδίδεται δεν είναι μεν ανυπόστατη, αφού έχει όλα τα στοιχεία του πραγματικού των δικαστικών αποφάσεων, είναι όμως αυτοδικαίως άκυρη (ανίσχυρη), αφού δεν υπάρχει η αγωγή που καθιδρύει την έννομη σχέση της δίκης, ενώ οι διαδικαστικές πράξεις που επιχειρούνται μετά την παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής και έως την έκδοση της ως άνω (ανίσχυρης) αποφάσεως, είναι άκυρες ή απαράδεκτες – ανάλογα και με τον χαρακτήρα τους ως διαμορφωτικών ή επιτευκτικών διαδικαστικών πράξεων- αφού δεν επιχειρούνται στα πλαίσια εκκρεμούς δίκης (βλ. 1359/2001 ΑΠ, δημοσιευμένη σε ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Προσέτι, έχει κριθεί ότι η κλήση προς προσδιορισμό της συζήτησης που έγινε από πρόσωπο μη δικαιούμενο, ήτοι όχι από διάδικο, δεν υπάγεται στην έννοια της διαδικαστικής πράξης, με αποτέλεσμα να μην επιφέρει διακοπή της παραγραφής (βλ. 24/2023 ΕΦ ΛΑΜ και 35/2021 ΠΠΡ ΛΑΜ, δημοσιευμένες σε ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Αγγελική Λιγοψυχάκη, δικηγόρος
email: [email protected]