Κατά τη διάταξη του άρθρου 6 παρ. 2 του Ν. 3198/1955, κάθε αξίωση μισθωτού για καταβολή της κατά τον Ν.2112/1920 αποζημίωσης είναι απαράδεκτη, εφόσον η σχετική αγωγή δεν κοινοποιήθηκε εντός εξαμήνου από τότε που η αξίωση κατέστη απαιτητή (ΑΠ 1458/2019, ΑΠ 572/2018, ΑΠ 177/2013, ΑΠ 200/2011, ΑΠ 1284/2010, ΑΠ 526/2008, ΑΠ 1938/2007 Τ.Ν.Π. Νόμος). Αφετηρία για την έναρξη της εξάμηνης προθεσμίας αποτελεί η ημέρα κατά την οποία η αξίωση κατέστη απαιτητή και σε περίπτωση απροειδοποίητης καταγγελίας η ημέρα αυτή συμπίπτει με την ημέρα κατά την οποία έλαβε χώρα η καταγγελία. Έτσι, στην περίπτωση της απροειδοποίητης καταγγελίας της εργασιακής σύμβασης αόριστου χρόνου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 241 εδ. α` του ΑΚ, η οποία ισχύει και για την εξάμηνη προθεσμία του άρθρου 6 παρ. 2 του Ν.3198/1955, η προθεσμία αυτή (εξάμηνη) αρχίζει από την επόμενη της ημέρας που έλαβε χώρα το γεγονός της καταγγελίας από τον εργοδότη και περιήλθε αυτή στον μισθωτό και λήγει με την παρέλευση ολόκληρης της ημέρας του τελευταίου μήνα, η οποία αντιστοιχεί σε αριθμό με την ημέρα που άρχισε, αν δε αυτή είναι κατά νόμο εορτάσιμη (μη εργάσιμη), με την παρέλευση ολόκληρης της επόμενης εργάσιμης ημέρας, σύμφωνα με τα άρθρα 242 και 243 εδ. β του ΑΚ (ΑΠ 572/2018, 524/2018, ΑΠ 1157/2018, ΑΠ 1003/2017, ΑΠ 429/2016, ΑΠ 1387/2015, ΑΠ 2234/2013, ΑΠ 404/2008, ΑΠ 1938/2007 Τ.Ν.Π. Νόμος).
Η ως άνω προθεσμία είναι αποσβεστική και, όπως συνάγεται από τα άρθρα 219, 280 και 261 του ΑΚ, αφενός μεν, σε αντίθεση με την παραγραφή, λαμβάνεται αυτεπαγγέλτως υπόψη από το δικαστήριο (ΑΠ 1284/2010, ΑΠ 1247/2008), αφετέρου δε, διακόπτεται με την άσκηση της αγωγής (ΑΠ 44/2006). Και η εν λόγω αποσβεστική προθεσμία αποσκοπεί στην ανάγκη ταχείας άρσης κάθε αβεβαιότητας σχετικά με το κύρος της καταγγελίας εργασιακής σχέσης και στην εκκαθάριση εντός συντόμου χρονικού διαστήματος των αξιώσεων των εργαζομένων, που πηγάζουν από τυχόν άκυρη καταγγελία, ώστε να μη δημιουργούνται δυσβάστακτες συνέπειες για τον εργοδότη. Όταν παρέλθει άπρακτη η εν λόγω αποκλειστική προθεσμία, επέρχεται απόσβεση του ως άνω δικαιώματος και η σχετική αγωγή για την καταβολή της, τυχόν ασκούμενη μετά την πάροδο του εξαμήνου είναι απαράδεκτη (ΟλΑΠ 1338/1985, ΑΠ 1458/2019, ΑΠ 572/2018, ΑΠ 524/2018, ΑΠ 282/2018, ΑΠ 429/2016, ΑΠ 2234/2013, ΑΠ 705/2013, ΑΠ 404/2008 Τ.Ν.Π. Νόμος).
Η άνω αποσβεστική εξάμηνη προθεσμία του άρθρου 6 παρ.2 του Ν. 3198/1955, που αρχίζει όπως ανωτέρω αναφέρθηκε και που, σε αντίθεση με την παραγραφή, λαμβάνεται υπόψη και αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο (άρθρο 280 ΑΚ), υπόκειται σε αναστολή, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 255 έως και 259 του ΑΚ και διακοπή, κατά τις αντίστοιχες διατάξεις των άρθρων 260 έως και 270 ΑΚ, αφού και στις αποσβεστικές προθεσμίες εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις για την παραγραφή (άρθρο 279 ΑΚ) και ειδικότερα εκείνες που συμβιβάζονται με τη φύση της συγκεκριμένης αποσβεστικής προθεσμίας και το σκοπό που αυτή υπηρετεί (ΑΠ 572/2018, ΑΠ 1284/2010 Τ.Ν.Π. Νόμος, ΑΠ 1256/2004 ΕλΔνη 48,811, ΕφΑθ 1928/2009 Τ.Ν.Π. Νόμος, ΕφΑθ 7193/2007 ΕλΔνη 49,920). Έτσι, η ως άνω αποσβεστική προθεσμία αναστέλλεται κατά το άρθρο 255 εδ. β’ του ΑΚ και αν μέσα στο τελευταίο εξάμηνο του χρόνου της ο δικαιούχος εμποδίστηκε να ασκήσει την αξίωσή του με δόλια συμπεριφορά του υπόχρεου. Υπάρχει δε, δόλια συμπεριφορά και όταν ο υπόχρεος, εντός του εξαμήνου από την απόλυση, υπόσχεται στον απολυόμενο μισθωτό, ότι θα του καταβάλει σύντομα την αποζημίωση απόλυσης, αυτή δε, η υπόσχεση γίνεται μόνο φαινομενικά, γιατί στην πραγματικότητα τέτοια πρόθεση δεν υπάρχει. Η νομοθετική πρόβλεψη της αναστολής, για δόλο του υπόχρεου, αποτελεί έκφραση της γενικής αρχής του δικαίου κατά την οποία δεν είναι ανεκτός ο δόλος στις συναλλακτικές σχέσεις και σε αυτήν περιλαμβάνεται και η επίτευξη της παρόδου του χρόνου με παρελκυστικές συζητήσεις ή διαπραγματεύσεις και γενικά συμπεριφορά που έχει σκοπό την απραξία του δικαιούχου μέχρι να συμπληρωθεί η παραγραφή ή η προθεσμία (ΑΠ 439/2015, ΑΠ 1247/2008, ΕφΘεσ 1385/2016 Τ.Ν.Π. Νόμος, ΕφΠατρ 699/2010 ΤΝΠ ΔΣΑ, ΕφΠατρ 606/2001 Τ.Ν.Π. Νόμος).
Ο ισχυρισμός του δικαιούχου περί αναστολής της προθεσμίας λόγω δόλου του υπόχρεου συνιστά καταχρηστική ένσταση και δεν ερευνάται αυτεπαγγέλτως, αλλά κατόπιν υποβολής παραδεκτώς σχετικής αντενστάσεως εκ μέρους του εργαζομένου κατά της προτεινόμενης αλλά και αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενης ένστασης, περί συμπληρώσεως της αποσβεστικής προθεσμίας (ΑΠ 344/2021, ΑΠ 1458/2019, ΑΠ 1280/2018 Τ.Ν.Π. Νόμος), η οποία αντένσταση, για να είναι πλήρης πρέπει να καθορίζει σε τι συνίσταται ο δόλος και ότι η δόλια ενέργεια έλαβε χώρα μέσα στο τελευταίο εξάμηνο προ της συμπληρώσεως του χρόνου της αποσβεστικής προθεσμίας και διήρκεσε μέχρι το τελευταίο εξάμηνο πριν από την άσκηση της αγωγής, αφού η αναστολή αυτή διαρκεί καθ` όλο το χρόνο της δόλιας αποτροπής (ΑΠ 830/2015, ΑΠ 359/2015, ΕφΛαρ 362/2015, ΕφΑθ 647/2010 Τ.Ν.Π. Νόμος). Είναι δε άλλο το θέμα της παρόδου της αποσβεστικής προθεσμίας, που ως ένσταση λαμβάνεται και αυτεπαγγέλτως υπόψη, και άλλο το θέμα της διακοπής ή αναστολής της προθεσμίας αυτής, η οποία λαμβάνεται υπόψη μόνο μετά από πρόταση.
Προσέτι, η εξάμηνη προθεσμία του άρθρου 6 παρ. 2 Ν.3198/1955 δεν περιλαμβάνεται στις προθεσμίες, για τις οποίες δεν υπολογίζεται το χρονικό διάστημα από 1 έως 31 Αυγούστου, που καθορίζονται περιοριστικά στη διάταξη του άρθρου 147 παρ. 2 ΚΠολΔ και ως εκ τούτου δεν επιτρέπεται η αναστολή της προθεσμίας αυτής κατά τη διάρκεια του παραπάνω χρονικού διαστήματος και το ανωτέρω χρονικό διάστημα υπολογίζεται για την προθεσμία αυτή (βλ. ΑΠ 2092/2002, ΕφΑΘ 818/2013 Τ.Ν.Π. Νόμος και ως προς την περιοριστική αναφορά του άρθρου 147 ΚΠολΔ βλ. ενδεικτικά και ΑΠ 643/1989, ΕφΑΘ 4576/1996 Τ.Ν.Π. Νόμος). Ενώ, λόγω της φύσης της ανωτέρω αποσβεστικής προθεσμίας, που αποσκοπεί, κατά τα διαλαμβανόμενα και στη μείζονα σκέψη της παρούσας, στην ανάγκη ταχείας άρσης κάθε αβεβαιότητας σχετικά με το κύρος της καταγγελίας εργασιακής σχέσης και στην εκκαθάριση εντός συντόμου χρονικού διαστήματος των αξιώσεων των εργαζομένων, που πηγάζουν από τυχόν άκυρη καταγγελία, δεν χωρεί αναλογική εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης (13821/2022 ΜΠΡ ΘΕΣΣΑΛ, δημοσιευμένη σε ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Αγγελική Λιγοψυχάκη, δικηγόρος
Email: [email protected]