Σύμφωνα με το άρθρο 7Α παρ. 1 περ. α` του ν. 2664/1998, μέχρι την οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών δεν εμποδίζεται η μεταβίβαση των μη καταχωρηθέντων σε αυτές (πρώτες εγγραφές) δικαιωμάτων. Συγκεκριμένα, ο δικαιούχος μη καταχωρηθέντος στις πρώτες εγγραφές δικαιώματος κυριότητας μπορεί να μεταβιβάσει αυτό σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις του Αστικού Κώδικα, χωρίς να απαιτείται και η τήρηση της τυχόν προβλεπόμενης στις διατάξεις αυτές προϋπόθεσης της εγγραφής της σχετικής πράξης στο Κτηματολόγιο, εφόσον δε ο μεταβιβάζων δεν έχει ασκήσει και καταχωρήσει στο οικείο κτηματολογικό φύλλο την προαναφερθείσα αγωγή του άρθρου 6 παρ. 2 για τη διόρθωση της ανακριβούς πρώτης εγγραφής, την πιο πάνω υποχρέωση εγγραφής της μεταβιβαστικής πράξης αναπληρώνει η εκ μέρους του αποκτώντος άσκηση και η με επιμέλειά του καταχώριση της αγωγής αυτής στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου. Έως ότου καταστεί αμετάκλητη η σχετικώς εκδοθείσα απόφαση επί της παραπάνω αγωγής (άρθρο 7 του ν. 2664/1998), τυχόν μεταβίβαση του ανακριβώς καταχωρηθέντος δικαιώματος τελεί υπό την αναβλητική αίρεση αυτής, της αμετάκλητης δηλαδή απόφασης που δέχεται την αγωγή.
Ειδικότερα, σε περίπτωση κληρονομικής διαδοχής, για την οποία δεν έχει συνταχθεί δήλωση αποδοχής κληρονομιάς και συνεπώς δεν έχει σημειωθεί η διαδοχή και ο τίτλος κτήσης στο κτηματολογικό φύλλο, η διόρθωση της ανακριβούς πρώτης εγγραφής μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: α) Ο επικαλούμενος ότι έχει εγγραπτέο δικαίωμα από κληρονομική διαδοχή ασκεί – ως έχων έννομο συμφέρον – την αίτηση του άρθρου 6 παρ. 2 και ζητεί τη διόρθωση της ανακριβούς πρώτης εγγραφής με αίτημα να αναγραφεί ως δικαιούχος του δικαιώματος ο κληρονομούμενος, από τον οποίο και αντλεί το επικαλούμενο εγγραπτέο δικαίωμα, λόγω κληρονομικής διαδοχής. Στη συνέχεια και αφού εκδοθεί η τελεσίδικη απόφαση και γίνει η διόρθωση της ανακριβούς πρώτης εγγραφής με την εγγραφή του κληρονομούμενου στο κτηματολογικό φύλλο, προβαίνει σε αποδοχή κληρονομιάς, την οποία εγγράφει ως μεταγενέστερη εγγραφή κατά το άρθρο 12 παρ. 1 περ. ζ`. β) Ο επικαλούμενος κληρονομικό δικαίωμα κάνει χρήση των διατάξεων του άρθρου 7Α παρ. 1 εδ. α` και 7 παρ. 3 του ν. 2664/1998 και συγκεκριμένα ί) ο κληρονόμος προβαίνει σε δήλωση αποδοχής της κληρονομιάς με τη χρήση του υπάρχοντος κτηματολογικού αποσπάσματος, ii) ασκεί κατά περίπτωση την αγωγή του άρθρου 6 παρ. 2 ή την αίτηση του άρθρου 6 παρ. 3 του ν. 2664/1998 για τη διόρθωση της ανακριβούς πρώτης εγγραφής περιλαμβάνοντας στη νομιμοποίησή του την προηγηθείσα αποδοχή κληρονομιάς και iii) εγγράφει ταυτόχρονα με την αγωγή του άρθρου 6 παρ. 2 ή την αίτηση του άρθρου 6 παρ. 3 στο οικείο κτηματολογικό φύλλο τη δήλωση αποδοχής της κληρονομιάς σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 7Α παρ. 1. Η εγγραφή αυτή είναι προσωρινή και τελεί υπό την αίρεση της αποδοχής της αίτησης ή της αγωγής και οριστικοποιείται μόλις καταστεί αμετάκλητη η απόφαση που δέχεται ή απορρίπτει την αγωγή ή την αίτηση. Η διορθωμένη κατά τον τρόπο αυτό εγγραφή καθίσταται οριστική και παράγει το προβλεπόμενο στην παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998 αμάχητο τεκμήριο υπέρ των φερόμενων με τις εγγραφές αυτές ως δικαιούχων για τα δικαιώματα στα οποία αυτές αφορούν μετά την έκδοση της απόφασης επί της αγωγής ή της αίτησης.
Η αγωγή ή η αίτηση για τη διόρθωση της ανακριβούς εγγραφής, όπως ήδη εκτέθηκε, ασκείται από τους κληρονόμους αυτού ή από όποιον έχει έννομο συμφέρον και έχει ως αίτημα τη διόρθωση της ανακριβούς πρώτης εγγραφής και την εγγραφή του αληθούς δικαιούχου του δικαιώματος στο οικείο κτηματολογικό φύλλο κατά τον χρόνο των πρώτων εγγραφών. Η διατύπωση του αιτήματος για τη διόρθωση της ανακριβούς εγγραφής και την εγγραφή του αληθούς δικαιούχου του δικαιώματος στο οικείο κτηματολογικό φύλλο κατά τον χρόνο των πρώτων εγγραφών έχει άμεση σχέση και συναρτάται με τον χρόνο θανάτου του κληρονομουμένου και συγκεκριμένα αν αυτός συνέβη πριν ή μετά την έναρξη λειτουργίας του οικείου κτηματολογικού γραφείου. Και τούτο διότι η κτήση κυριότητας με κληρονομική διαδοχή έχει την ιδιαιτερότητα ότι, ανεξάρτητα από τον χρόνο σύνταξης του σχετικού εγγράφου για την αποδοχή κληρονομιάς, αυτή ανατρέχει πάντοτε στον χρόνο επαγωγής (ex. tunc), που είναι ο θάνατος του κληρονομουμένου, κατά τα άρθρα 1193, 1195, 1198, 1199 και 1845 ΑΚ, άσχετα με τον χρόνο μεταγραφής (υπό το καθεστώς των Υποθηκοφυλακείων) ή εγγραφής (υπό το καθεστώς του Κτηματολογίου) του σχετικού εγγράφου αποδοχής κληρονομιάς. Συνεπώς, αν ο θάνατος του κληρονομουμένου επήλθε μετά την έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου, ο αποβιώσας δηλαδή κατά τον χρόνο έναρξης αυτού ήταν εν ζωή, τότε δικαιούχος του εγγραπτέου δικαιώματος είναι ο κληρονομούμενος και με την αίτηση θα ζητείται η αναγραφή των στοιχείων του κληρονομουμένου στο κτηματολογικό φύλλο. Αν αντίθετα ο θάνατος του κληρονομουμένου επήλθε πριν από την έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου, τότε δικαιούχοι του εγγραπτέου δικαιώματος είναι οι κληρονόμοι αυτού, δεδομένου ότι δεν νοείται να είναι φορέας εμπράγματων δικαιωμάτων πρόσωπο που δεν υπάρχει και με την αίτηση θα ζητείται η αναγραφή στο κτηματολογικό φύλλο των κληρονόμων του αποβιώσαντος με αιτία κτήσης την κληρονομική διαδοχή και τίτλο κτήσης την ήδη εγγραφείσα κατ’ άρθρο 7Α πράξη δήλωσης αποδοχής κληρονομιάς (ΑΠ 690/2018 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΠατρ 156/2022 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΚρ 10/2021 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΠειρ 50/2020 δημοσιευμένη στο ηλεκτρονικό αρχείο του Εφετείου Πειραιώς, ΕφΠειρ 45/2020 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΠειρ. 461/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΑΘ 5848/2010 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ)[1].
Αγγελική Λιγοψυχάκη, δικηγόρος
email: [email protected]
[1] Βλ. 72/2024 ΜΠΡ ΛΑΜΙΑΣ, 276/2022 ΜΠΡ ΠΑΤΡΩΝ, 45/2020 ΕΦ ΠΕΙΡΑΙΑ, δημοσιευμένες σε ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ
The post Εναλλακτικές δυνατότητες άσκησης διόρθωσης κτηματολογικής εγγραφής από τον κληρονόμο αν δεν έχει προβεί σε αποδοχή κληρονομίας. Αίτημα αυτής αν ο κληρονομούμενος απεβίωσε πριν ή μετά την έναρξη λειτουργίας του κτηματολογικού γραφείου appeared first on Δικηγορικό Γραφείο | Ευγενία Φωτοπούλου | Δικηγόροι Αθηνών.